Er is vandaag maar 1 lied dat bij ons mag klinken. Een oud Peruaans kinderliedje, over een duif die zijn nest kwijt is. In de loop van de tijd kwam het schijnbaar goed met het nest en de duif, want de tekst veranderde in een andere soort die zijn nest niet kwijt was, maar gewoon voorbij kwam zetten. In het begin van de 20e eeuw kwam de huidige titel voor het eerst voorbij en in de jaren ’60 werd het nummer wereldberoemd gemaakt door Simon and Garfunkel. Natuurlijk mag niet onvermeld blijven dat aan het einde van de 20e en aan het begin van de 21e eeuw het betreffende nummer genadeloos misbruikt werd door bendes rondzwervende kruimeldieven die als Peruanen verkleed in veel Nederlandse steden op hun panfluit dit nummer stonden te playbacken, terwijl hun kompanen vrolijk zakkenrollend argeloze dagjesmensen van hun portemonnee en (toen nog) Nokia ontdeden.

Ik heb het natuurlijk over het nummer El Condor pasa; de Condor vliegt voorbij. Bijna iedereen weet dat Condors in Zuid-Amerika voorkomen, zo’n beetje in de hele Andes, tot aan Ushuaia in het zuidelijkste puntje van Argentinië aan toe. Nu zitten wij helemaal niet in de buurt van de Andes, maar durven we dit nummer toch tot het onze te maken vandaag. Hoe zit dat?

Welnu, er zijn twee soorten condors: de bekende Andescondor (in het Nederlands gewoon Condor genoemd) en de zeer onbekende en bijna uitgestorven California Condor (in het Nederlands Californische Condor). Deze laatste soort kwam vroeger langs de hele westkust van de VS, het zuiden van Canada en Baja California in Mexico voor, maar ging zo hard in aantal achteruit dat een jaar of 30 geleden ze alleen nog in Californië voorkwamen. In 1987 waren er nog maar 22 vogels die toen allemaal gevangen zijn en in gevangenschap tot broeden zijn gebracht. In de jaren erna werden de jongen langzamerhand weer in het wild losgelaten en inmiddels zijn er weer 237 wilde vogels.

De reden dat dit getal zo exact is, is dat alle vogels een GPS zender op hun vleugels hebben en de data zeer zorgvuldig bijgehouden worden, zo vertelde ons de bioloog van het project met wie wij vandaag een afspraak hadden om condors te kijken. Californische Condors wel te verstaan. Om 8 uur ontmoetten Willem en ik de beste man en maakten we een rondje voor algemene vogels (met de waarnemingen van o.a. Hermit Thrush, California Towhee, Spotted Towhee, Downy Woodpecker, Anna’s Hummingbird, een Slechtvalk die een Black Turnstone sloeg, Chestnut-backed Chickadee en Song Sparrow zal ik u vandaag niet vermoeien) voordat we richting de condors gingen.

Deze ontmoeting is mogelijk gemaakt door een dame die we op de boot bij Nieuw Zeeland ontmoet hebben. Haar ex-man is een grote donateur van het re-introductie project van de condors en die ex-man heeft op haar verzoek contact gelegd met de directeur van het project die vervolgens één van hun biologen heeft gevraagd met ons op pad te gaan. Je ontmoet nog eens iemand.

Vergezeld door de ex-man en gewapend met vervaarlijk uitziende antennes om de signalen van de vogels op te vangen, gingen we met de bioloog op stap. Voor de zekerheid had hij ook nog maar een collega gevraagd met een tweede antenne mee te gaan om de kans op het zien wat te vergroten, want vergis u niet: 237 vogels in een gebied dat ongeveer 15 keer zo groot is als Nederland komt nog steeds gevaarlijk dicht in de buurt van een speld in een hooiberg.

Na een kwartier rijden stopten we langs de weg, werd er naar geluidssignalen gezocht en zonder succes reden we verder. Dit herhaalde zich een aantal keren totdat we beet hadden: een sterk signaal. Veel speurwerk leverde niets op, maar inmiddels was duidelijk dat de lucht warmer geworden was omdat er ook veel Turkey Vultures en Red-tailed Hawks de lucht in waren gegaan en langs kwamen zeilen.

En dan: na een klein half uur wachten verschijnt een condor. En meteen nummer twee en drie. Wat zijn ze groot! En mooi! De witte driehoek onder hun vleugels knalt eruit. En weg zijn ze. Achter de bergrug. De waarneming duurt 30 seconden en laten Willem, de ex-man en mij met open mond achter. Fantastisch! Op naar de volgende plek, midden in hun gebied dan maar.

Hier is het nog beter; uiteindelijk zien we hier een groep van 7 exemplaren vliegen, waaronder een jong dat in het wild is verwekt en uitgebroed. Een telbaar individu dus, bevestigd door het radiosignaal dat de bioloog op zijn ontvanger checkt. Van deze groep genieten we minutenlang. Het wordt een kwartier, een half uur zelfs voor we besluiten terug te keren.

De rest van de middag vogelen we nog stevig door, maar al die waarnemingen (en dat waren er flink wat) verwateren continu bij de gedachte aan dat lied: El Condor pasa. De condor vliegt voorbij….

Vanuit Californië,

Pieter van der Luit

Geplaatst op: 22 december 2014